Geçmişinizi kaç A4’e sığdırabilirsiniz?

Repertuarını genç ve yerli yazarların oyunlarıyla oluşturan Tiyatro Hal, kısa bir zaman önce açılışını yaptıkları yeni mekanlarında, Özer Arslan’ın yazıp yönettiği ‘A- dört’ adlı oyunla izleyici karşısına çıkmaya devam ediyor.

6-7 Eylül Olayları, mayınlı araziler, Uğur Mumcu suikastı ve Susurluk Kazası gibi yakın tarihimize ilişkin önemli siyasi olayları da içeren oyunun kısaca konusu şöyle:

On sayfa kağıda sığdırılan bir hayat

Mahmut Hoca; Baskı, korku ve yıldırma operasyonları sonucu bir elinde bavul, bir elinde pasaport ülkesini terk etmek üzere olan bir aydındır. Ama gidip gitmemek konusunda kararsızdır. Çünkü her şeye rağmen ülkesine ve ideallerine bağlı birisidir ve onu gitmeye zorlayan karanlıkta kalan bir adamdır yalnızca. Bu yüzden karar vermek için geçmişini gözden geçirecek ve hayatına giren 5 kişiyi seçecektir; bu beş kişi bize hem hikayelerini anlatacak, hem de Mahmut’un ne yapması gerektiğini söyleyecektir. Fakat bu hikayeler bile karanlıkta kalan adam tarafından kontrol altına alınmıştır; bu yüzden her bir hikaye kayda alınacak ve anlatılanlar 2 A4 kağıdını geçmeyecektir. Acaba bu beş kişi ve anlatılan hikayeler Mahmut Hoca’yı ne yönde etkileyecektir?

1980 sonrasında idealist, cesur ve korkusuz pek çok aydının baskı, korku ve yıldırma politikalarıyla nasıl kontrol altına alındığını gösteren oyun;  Mahmut Hoca’nın düşünceleri, idealleri ve yaklaşımlarıyla hayatına giren pek çok insanı değiştirip dönüştürürken, üzerindeki politik baskılar yüzünden nasıl zayıfladığını, tükendiğini ve oto sansüre başvurduğunu anlatıyor.

Ayrıca Mahmut Hoca oyunda gerçek bir oyun kişisi olarak değil, temsili bir aydın karakteri olarak yer alıyor. Böylece Mahmut Hoca  her hikayede farklı bir yer, zaman ve meslekte izleyici karşısına çıkıyor: 80’li yıllar; Diyarbakır’da bir İlkokul öğretmeni,  6-7 Eylül 1955; İstanbul’da bir bahriye teğmeni.  90’lı yıllar; Ankara’da bir gazeteci vb.

Sahneye zuhur edenler ve edemeyenler

Fakat oyunun sonlarına doğru karanlıkta kalan adamın Mahmut Hoca’nın kardeşi olarak gerçek bir kimlik kazanması, oyuna katılması ve küçük kızının anlattıkları oyunun temsili yapısını zayıflatıyor. Bu anlamda oyunda yapısal bir sorun yaşanıyor.

Çünkü, dramatik olmayan gevşek oyun yapısı; zaman, mekan ve olaylara göre sembolize edilmiş oyun kişileri ve bu oyun kişilerini betimleyen şarkılı giriş bölümleri oyunun gerçekçi olmayan bir yapı üzerine kurulduğunu gösteriyor.

 Uygulama açısından ise  kimi zaman bir sahne şovunu kimi zaman polis sorgusunu andıran tepe aydınlatması, yalın sahne düzeni, oyuna eşlik eden müzik grubu, şarkılar ve oyunculuklar oldukça başarılı bir şekilde değerlendiriliyor.

Serkan Altıntaş, Özgür Atkın, Güney Zeki Göker, Yunus Emre Yıldırımer, Melisa Özge Milanlıoğlu, Özer Arslan, Fırat Albayram ve Zeynep Yazıcıoğlunun rol aldığı oyuna gitar, klarnet ve vurmalı çalgılarla Bahadır Uygur Pars, Hivda Zizan Alp ve Berk Turancı eşlik ediyor.

Oyun, artık ne olduğunu unuttuğumuz aydın sorumluluğunu anlatması ve aydınların kendilerine ne denli yabancılaştıklarını göstermesi açısından dikkat çekici. ‘A- dört’ adlı oyun ‘Sahne Hal’de’ izlenebilir.

Adres: Büyükdere Cad. Eski Osmanlı Sokak No:3/A Mecidiyeköy

İletişim: 0212) 274 74 78 / info@tiyatrohal.com